Wat zijn de verschillen tussen rode wijn?

Hoe wordt rode wijn gemaakt?

Rode wijn wordt gemaakt van rijpe, gezonde druiven. Deze worden in een speciaal apparaat gekneusd, waarna men ze laat gisten en weken met de schillen en pitten erbij. Het scheiden van het sap met de rest van de overblijfselen van de druiven kan voor of na de gisting gebeuren. Soms worden er nog wat steeltjes van de druiven bij de gistende massa gedaan, als de druiven van een erg goed jaar zijn. Hierdoor kan de wijn langer bewaard worden. Vanaf het moment dat de wijn gaat gisten, begint het proces voor de wijnmaker. Vaak voegt hij eigen gistcellen toe aan de substantie, om er voor te zorgen dat het gistproces goed verloopt. Het gisten begint als de drank 14 graden is en rond de 35 graden sterven de gistcellen vanzelf af. Dit proces duurt 6 tot 14 dagen, waarna het maximale alcoholgehalte van de drank is bereikt omdat de gistcellen dan afsterven.

De wijn is in een kritieke fase als hij tussen de 28 en 33 graden is, omdat in die fase de smaak en kleurstoffen opgenomen worden. Dit proces gebeurde vroeger in houten vaten die met koud water nat gemaakt worden om de temperatuur te bepalen, tegenwoordig gebeurd dat computer gestuurd. Na het gisten van de wijn blijft de wijn nog een tijdje weken op de massa's schillen en pitten van de druiven, voor extra kleur en smaak. Na maximaal drie weken is dit gehele proces voltooid. Hierna mag de wijn rusten. Wijnen die niet in houten vaten rusten gaan circa een half jaar in stalen vaten, wijnen die in houten vaten worden gerijpt doen dit 8 tot 24 maanden. Dit gebeurt in barriques, vaten van 600 tot 1200 liter. Hierna worden de meeste wijnen, 80-90%, gebotteld. Dit gebeurt op het noordelijk halfrond in april-mei, en op het zuidelijk halfrond een half jaar eerder.

Verschillende soorten rode wijn

Met honderden verschillende soorten druiven waar rode wijn van gemaakt worden, zijn er ook net zoveel soorten rode wijn. Wel worden er maar een paar soorten voornamelijk gebruikt. Ik zal in het volgende stuk van dit artikel de smaak profielen en regio's van de druiven van de meest voorkomende rode wijnen bespreken, namelijk die van de:

• Cabernet Franc
• Cabernet Sauvignon
• Gamay
• Grenache/Garnacha
• Malbec
• Merlot
• Mourvèrde/Motaro
• Nebbiolo
• Pinot Noir
• Sangiovese
• Syrah/Shiraz
• Zinfandel

Deze druiven bepalen het smaakprofiel van de wijn, en zijn dus van grote invloed. Wijnsoorten bestaan uit 1 van deze druiven, of een combinatie van druifsoorten. Hiervandaan wordt de "soort" wijn afgeleid.

Cabernet Franc

De smaken die in de cabernet franc terug komen zijn viooltjes, bosbessen, aarde, zwarte olijven en koffie. Samen met de cabernet sauvignon en de merlot is de cabernet franc 1 van de Bordeaux wijnen die in Amerika gemaakt worden. De cabernet franc is zelf het wat meer aarde-achtige broertje van de cabernet sauvignon. In de warmere delen buiten Europa zijn de kenmerkende eigenschappen viooltjes en bosbessen, en door het rijpings proces heeft deze wijn ook vaak een vleugje geroosterde koffie in zich. De wijn wordt vaak gemaakt in Chinon, Bourgueil en Saumur-Chapginy, waar de omgeving sober en zwaar is. In Pomeral en St-Emilion lijkt hij vaak op merlot wijnen, met een wat pittigere en scherpere smaak.

Cabernet Sauvignon

De smaken die in de cabernet sauvignon terugkomen zijn paprika, groene olijven, kruiden, cassis en zwarte kersen. De belangrijkste wijn van de Bordeaux wijnen is de cabernet sauvignon, welke over de hele wereld wordt gemaakt, maar niet altijd van grote kwaliteit. In Bordeaux en Toscane wordt de smaak vaak mild gehouden. De napa-stijl is scherp, donkerder en heeft meer smaak van donkere kersen. De cabernet sauvignon is dik en rijp, met uitgebreide smaken en vleugjes hout, en is een van de grondleggers van de rode wijn cultuur. In Washington wordt de beste cabernet gemaakt met smaken de rijpheid van Californië en de kruiden en olijven van de Bordeaux.

Gamay

De smaken die in de gamay terugkomen zijn aardbei, framboos en kersen. De druif van de Gamay is vaak gegist om jong te drinken, en heeft lichte, fruitige smaken van aardbeien, frambozen en zoete kersen. Als de gamay gemaakt wordt met de koolzuur maceratie methode, dan heeft de gamay een opbruisend effect en een lichte banaanachtige geur. De Beaujolais Nouveau, welke elk jaar vlak na de oogst wordt verkocht, is de meest bekende gamay wijn.

Grenache/Garnacha

De smaken die in de grenache wijn terugkomen zijn pittig en kersen. Oude grenache wijnen zijn de beste rode wijnen die uit Spanje en Australie komen, en is een belangrijk component van de Chateauneuf-du-Pape, Gigondas en Cotes-du-Rhone in Frankrijk. Hij wordt gemaakt van een druif die vroeg rijpt, en heeft de neiging tot een hoog alcoholpercentage en een lage zuurheid. Als de grenache op zijn best is heeft hij een fruitige, pittige smaak die lijkt op een wat mildere, minder intense versie van de syrah.

Malbec

De smaken die in de malbec terug komen zijn zure kersen en pittig. De malbec is een van de minder bekende Bordeaux wijnen, maar is een van de prominente wijnen in Argentinië. Hier wordt de malbec pittig gemaakt en welke zeer goed kunnen rijpen in eikenhouten vaten. Buiten Argentinië wordt hij niet vaak gemaakt, behalve een paar kleine merken in Californië en Washington.

Merlot

De smaken die in de merlot terugkomen zijn watermeloen, aardbei, kersen en pruimen. Merlot wordt ook wel de chardonnay van de rode wijnen genoemd, is makkelijk uit te spreken, makkelijk te
drinken en heeft niet echt een eigen karakter. Uitzondering hierbij is de Chateau Pétrus, waarvan merlot 95% van het merk bepaald. Verschillende merlot wijnen werden populair in de 1990's, maar veel wijnen waren niet van goede kwaliteit. Buiten Bordeaux worden de beste merlot wijnen gemaakt in Washington, waar hij goed kan rijpen, en wijnen geproduceerd die meer dan een decennium kunnen rijpen.

Mourvèdre/Mataro

De smaken die in de mourvèdre terug komen zijn pittig en kersen. De mourvèdre is een mediterraanse wijn die vooral populair is in Frankrijk en Spanje, waar er milde, lichte pittige wijnen met een frisse kersenachtige smaak worden gemaakt. Sommige oude wijn plantages van mourvèdre staan nog in Californië en Australië, waar hij vaak samen gemaakt wordt met de shiraz en de grenache.

Nebbiolo

De smaken die in de nebbiolo terugkomen zijn pruimen, kersen en teer. De druiven voor de nebbiolo komen voornamelijk uit Barolo, Barbaresco en Gattinaria, allen in de Piedmont regio in Italië. Hiermee behoort de nebbiolo bij de grootste rode wijnen van de wereld, maar kan ook vrijwel nergens anders verbouwt worden. De versies van de nebbiolo uit Californië blijven lichter en dunner.

Pinot Noir

De smaken die in de pinot noir terugkomen zijn tomaten bladeren, bieten, kersen, bosbessen, cola en pruimen. De pinot noir is de druif die wijnmakers gek van worden, maar toch ook van houden. Het is de mooiste en lekkerste druifsoort, maar ook degene die het meeste van de wijnmaker vraagt en het minst voorspelbaar. Zelfs in Bourgondië, waar de de druif het beste groeit, is de druif onvoorspelbaar en kwetsbaar. Het is een belangrijk component van vele champagne merken en andere mousserende wijnen. Hoewel hij te verbouwen is, wordt hij ook in Californië, Nieuw Zeeland en warmere delen in Oregon gemaakt. De pinot noir wordt veelal gemaakt als een wijn die van 1 plantage komt in Oregon of Californië die wedijveren met de plantages in Bourgondië.

Sangiovese

De smaken die in de sangiovese terugkomen zijn kersen, anijs en tabak bladeren. De druif komt voornamelijk uit Toscane, waar het het belangrijkste component is van de Chianti en de Brunello di Montalcino. Sangiovese is relatief gezien licht van kleur en behoorlijk zuur. In Italië heeft de druif duidelijke smaken van kersen, anijs en tabak. Op andere plaatsen heeft hij minder kenmerkende smaken. In Italië wordt de druif ook samen met de cabernet sauvignon samen gevoegd, wat een combinatie oplevert die de sangiovese sterker maakt en de cabernet zachter maakt. 

Syrah/Shiraz

De maken die in de syrah terugkomen zijn bosbessen, pruimen, pepers en kruidnagel. De syrah wordt enorm veel verbouwd in Californië en Washington, waar sappige, pittige en peperachtige versies worden gemaakt. In Australië, waar de syrah shiraz wordt genoemd, wordt de shiraz erg conventioneel gemaakt, met lichte en kruidachtige smaken. Hij wordt ook gemaakt als een diep rode, mousserende wijn, en ook gebruikt om port van te maken. In het noordelijke deel van de Rhone worden de meest extravagante syrah's gemaakt. Deze zijn scherp en de fruitsoorten worden in op een ongelofelijk complexe manier gemixt met smaken van wilde kruiden, gerookt vlees en leer.

Zinfandel

De smaken die in de zinfandel terugkomen wijn framboos, bosbessen, zwarte kersen, rozijnen en pruimen. Voor jaren was de zinfandel een druif uit Californië, maar tegenwoordig wordt hij op de hele west kust van Amerika verbouwd. Ook wordt hij verbouwd in Australië, Italië en ander plaatsen gebouwd. De zinfandel komt oorspronkelijk uit Kroatië, maar de zinfandel uit Californië blijft model staan. Mendocino maakt een wat rustiekere versie met vleugjes van Aziatische kruiden. De zinfandel uit Californië heeft normaal gesproken 15-16% alcohol, en soms iets meer nog als hij laat geoogst is. Ook van zinfandel worden soms port soorten gemaakt.